• Piazza AVM No:69/C Kapı No: 222 Maltepe / İstanbul

Sözleşmeler Hukuku

Sözleşmeler hukukuna ilişkin temel yasal düzenlemeler 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda yer almaktadır. Sözleşmeler hukuku, bir sözleşmede taraflar arasındaki hak ve yükümlülükleri düzenler.

Sözleşmeler hukuku, kişiler veya işletmeler arasındaki sözleşmelerde ortaya çıkabilecek hukuki ihtilafların çözümü ile ilgilenen bir alandır. Bu tür sorunlar, bir sözleşmenin hazırlanması, uygulanması, müzakere etme veya sözleşme şartlarına uymama, sözleşmeden kaynaklı tazminat alacağı doğduğu durumlarında uyuşmazlık çözümü gibi konuları içerir. Sözleşmeler hukuku, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini belirleyen hükümlerle ilgilenir. Sözleşme hazırlarken profesyonel bir hukuk danışmanı ile çalışmak, hukuki sorunlarla karşılaşmanızı önleyebilir. Siz de sözleşmeler hukuku konularında hukuki danışmanlık almak istiyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Sözleşmelerin Temel Unsurları

Sözleşmelerin geçerli olabilmesi için birtakım unsurlara ihtiyacı vardır. Sözleşmeler, şirketler dünyasının temel yapı taşlarından biridir ve Türk hukuk sistemi içinde belirli temel unsurlara dayanır. Tarafların ehliyeti: bir sözleşmenin geçerli olabilmesi için tarafların ehliyetli olması gerekir. Ehliyet, kişinin hukuki işlem yapma yetisini ifade eder. Türk hukukunda, genellikle 18 yaşını doldurmuş ve akıl sağlığı yerinde olan kişiler ehliyetli kabul edilir. Açık irade beyanı: sözleşme, tarafların açık bir şekilde irade beyanında bulunmaları ile kurulur. Bu beyan, sözleşmenin konusu, şartları ve tarafların karşılıklı hak ve yükümlülükleri ile ilgili olmalıdır. Sözleşmenin konusu: tarafların üzerinde anlaştıkları ve taahhüt ettikleri husustur. Konu, yasal ve mümkün olmalıdır. Yasadışı veya imkansız bir konu üzerine kurulan sözleşmeler geçersiz sayılır. Sebep: sözleşmenin geçerli olması için bir sebep olmalıdır. Sebep, sözleşmenin yapıldığı ana amacı ifade eder ve hukuki işlemin temelini oluşturur. Örneğin, bir satış sözleşmesinin sebebi, bir malın mülkiyetinin karşılığında bir bedel ödenmesidir. Şekil şartları: bazı sözleşmelerin geçerli olabilmesi için belirli bir şekle uygun olması gerekebilir. Türk hukukunda, bazı sözleşmelerin yazılı olarak yapılması veya resmi şekilde tescil edilmesi gerekebilir. Örneğin, gayrimenkul satış sözleşmeleri noter huzurunda yapılmalıdır. Karşılıklılık: sözleşmeler genellikle karşılıklı yükümlülükler içerir. Her bir tarafın, diğer tarafa birtakım haklar sağlaması veya yükümlülükler üstlenmesi gerekmektedir. Karşılıklılık, sözleşmenin adil ve dengeli olmasını sağlar. Hukuka ve ahlaka uygunluk: sözleşmeler, hukuka ve ahlaki kurallara uygun olmalıdır. Hukuka aykırı veya ahlaka aykırı sözleşmeler geçersizdir. Örneğin, yasadışı bir faaliyeti konu alan bir sözleşme hukuki geçerlilik kazanamaz.

Sözleşme Türleri

Sözleşmeler, hukuki ilişkilerin temelini oluşturan belgelerdir ve iş dünyasında, kişisel ilişkilerde ve hukuki taahhütlerin yerine getirilmesinde yaygın bir şekilde kullanılır. Türk hukuku, sözleşme türleri konusunda çeşitli düzenlemeler ve yaklaşımlar içerir. Sözleşmeler tarafların insiyatifleriyle farklı şekillerde hazırlanabilir. Yazılı sözleşmeler, yazılı formda olan ve tarafların imzalarını içeren sözleşmelerdir. Bir sözleşme metni hazırlanarak sözleşme taraflarınca sözleşmenin kabul edildiği iradesinin gösterir imzalar bu sözleşmenin altına atılır. Sözlü sözleşmeler, taraflar arasında sözlü olarak anlaşılan, yazılı bir metne bağlı olmayan ve genellikle günlük yaşantımızda daha yaygın olan sözleşmelerdir. Bir sözleşmenin geçerli olabilmesi için yazılı olması şartı yoktur. Ancak sözlü sözleşmelerde delil ve ispat daha zordur. Karma sözleşmeler ise hem yazılı hem de sözlü unsurları aynı anda barındıran sözleşmelerdir. Türk hukukunda bazı sözleşme türleri şu şekildedir; Akit sözleşmeleri : Türk hukukunda en yaygın olarak kullanılan sözleşme türlerinden biridir. İki veya daha fazla taraf arasında belirli bir amacın gerçekleştirilmesini taahhüt etmeyi içerirler. Akit sözleşmeleri, hukuki yükümlülüklerin yerine getirilmesi açısından temel bir rol oynar. Taahhüt sözleşmeleri : bir tarafın belirli bir işi veya hizmeti belirli bir zamanda yerine getirmeyi taahhüt ettiği sözleşmelerdir. İşlem sözleşmeleri: bir tarafın diğerine belirli bir malı veya hizmeti belirli bir fiyat karşılığında satmayı taahhüt ettiği sözleşmelerdir. İşbirliği sözleşmeleri: iki veya daha fazla taraf arasında belirli bir iş veya proje üzerinde çalışmayı taahhüt ettikleri sözleşmelerdir. Kiralama sözleşmeleri: bir tarafın diğerine belirli bir malı veya varlığı belirli bir süre boyunca kiralamayı taahhüt ettiği sözleşmelerdir. Bu tür sözleşmeler, taşınmaz kiralama sözleşmeleri, araç kiralama sözleşmeleri ve ekipman kiralama sözleşmeleri gibi farklı türlerde olabilir. İşgücü sözleşmeleri: bir kişinin başka bir kişi veya kuruluş için belirli bir işi yapmayı taahhüt ettiği sözleşmelerdir. Bu tür sözleşmelere örnek olarak iş sözleşmeleri, serbest meslek sözleşmeleri ve danışmanlık sözleşmeleri verilebilir.

Sözleşmelerin Yapılma Süreçleri

Sözleşmeler, taraflar arasında hukuki yükümlülüklerin belirlendiği önemli belgelerdir ve iş dünyasında, kişisel ilişkilerde ve ticarette yaygın olarak kullanılırlar. Bir sözleşmenin oluşturulması belirli bir süreç izler ve Türk Hukuku'na göre bu süreç çeşitli aşamalardan oluşur. İlk aşama sözleşme öncesi hazırlıklardır. Sözleşme süreci, tarafların ihtiyaçlarını ve beklentilerini belirlemekle başlar. İlk adım, tarafların karşılıklı olarak sözleşme konusu, süresi, tarafların hak ve yükümlülükleri gibi önemli unsurları belirlemeleridir. Bu aşamada, bir hukuk danışmanından veya avukattan profesyonel destek almak önemlidir. Sözleşme yapma sürecinin ikinci aşaması, teklif ve kabul aşamasıdır. Bir taraf, diğer tarafa yazılı veya sözlü olarak bir teklif sunar. Teklif, sözleşmenin şartlarını içerir ve belirli bir süre içinde kabul edilmelidir. Kabul, teklife tamamen uygun olduğunda ve teklif sahibi tarafından kabul edildiğinde gerçekleşir. Kabul, genellikle yazılı olarak yapılmalıdır. Üçüncü sözleşme aşaması şartların belirlenmesidir. Sözleşmenin oluşturulması sürecinde, tarafların hak ve yükümlülüklerini ayrıntılı bir şekilde belirlemeleri gereklidir. Sözleşme şartları, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini net bir şekilde tanımlamalıdır. Bu aşamada, sözleşmenin ihlali durumunda uygulanacak cezalar ve tazminatlar da dahil olmak üzere tüm olası senaryolar göz önünde bulundurulmalıdır. Sözleşme şartları belirlendikten sonra, sözleşmenin yazılı olarak düzenlenmesi ileriki süreçte taraflar açısından daha güvenli bir zemin oluşturacaktır. Sözleşme, tarafların adlarını, sözleşme konusunu, tarafların hak ve yükümlülüklerini, ödeme koşullarını ve tarafların imzalarını içermelidir. Sözleşmenin tüm taraflarca imzalanması gereklidir. Sözleşme imzalandıktan sonra, tarafların sözleşme şartlarına uymaları gerekmektedir. Sözleşmenin ihlali durumunda, taraflar arasında hukuki işlemler başlatılabilir ve tazminat talepleri gündeme gelebilir.

Sözleşmelerin Hukuki Sonuçları

Sözleşmeler, taraflar arasında hukuki yükümlülükleri belirleyen önemli belgelerdir. Ancak bir sözleşme yapıldığında, taraflar arasında bazı hukuki sonuçlar doğar. Bu hukuki sonuçlardan ilki hukuki taahhütlerin ortaya çıkmasıdır. Sözleşme yapıldığında, taraflar arasında belirli hukuki taahhütler doğar. Taraflar, sözleşme şartlarına uymakla yükümlüdürler. Bu, sözleşmenin içeriğine ve türüne bağlı olarak değişebilir. Örneğin, bir satış sözleşmesi yapılırsa, satıcı malı teslim etmeyi, alıcı ise ödemeyi taahhüt eder. Sözleşmenin doğurduğu ikinci hukuki sonuç hakların devridir. Sözleşme tarafları, sözleşmeyle elde ettikleri hakları başka bir kişiye devredebilirler. Ancak bu durumda, diğer tarafın rızası genellikle gereklidir. Türk hukuku düzenlemelerine göre, sözleşmeyi devralan kişi, devredenin yerine geçer ve devredenin haklarına sahip olur. Eğer bir taraf, sözleşme şartlarına uymazsa, bu durum sözleşmenin ihlali olarak adlandırılan hukuki sonucu meydana getirir. Türk hukukuna göre, sözleşmenin ihlali durumunda genellikle diğer taraf tazminat talep edebilir. Tazminat, ihlal sonucu oluşan zararları telafi etmek amacıyla ödenir. Sözleşme tarafları, belirli koşullar altında sözleşmeyi sonlandırabilirler. Bu durum yasal olarak sözleşmenin feshi anlamına gelir. Türk Hukuku, sözleşmenin feshedilmesine ilişkin kuralları düzenler. Sözleşmenin feshi, tarafların sözleşmeden doğan yükümlülüklerini sona erdirir. Eğer sözleşme tarafları arasında anlaşmazlık ortaya çıkarsa, Türk Hukuku, bu tür anlaşmazlıkların çözümü için hukuki başvuru mekanizmalarını düzenlemektedir. Taraflar, mahkemeye başvurabilirler ve hukuki süreç başlatılarak uyuşmazlıklar adil bir şekilde çözüme kavuşturulur.

Sözleşmelerin Feshi

Sözleşmeler, taraflar arasında belirli hak ve yükümlülüklerin belirlendiği hukuki belgelerdir. Ancak bazen sözleşmeler, tarafların beklentilerini karşılayamaz veya belirli nedenlerle sonlandırılması gerekebilir. Sözleşmelerin, tarafların beklentilerini karşılamaması durumunda feshedilmesi gerekebilir. Türk hukukuna göre, bir sözleşme tarafların ihtiyaçlarına uygun olmalıdır. Eğer sözleşme, tarafların amaçlarına ulaşmalarına engel teşkil ediyorsa veya artık geçerli değilse, tarafların sözleşmeyi belirli koşullarda sonlandırma hakkı vardır. Sözleşme tarafları arasında anlaşmazlık durumunda, Türk hukuku, taraflara anlaşmazlıklarını çözmeleri için fesih seçeneği sunar. Taraflar, anlaşmazlık durumunda sözleşmeyi sonlandırabilir ve hukuki yollarla haklarını koruma hakkına sahiptirler.Bir taraf, sözleşmenin şartlarına uymazsa, diğer tarafın sözleşmeyi feshetme hakkı doğar. Türk Hukuku'na göre, sözleşmenin ihlali, fesih nedeni olarak kabul edilir. İhlali gerçekleştiren taraf, ihlalin sonuçlarına katlanmak zorunda kalabilir. Sözleşme tarafları, karşılıklı olarak anlaştıkları takdirde sözleşmeyi feshedebilirler. Türk hukuku, tarafların serbest iradesini korur ve karşılıklı anlaşma ile sözleşmeler sonlandırılabilir. Türk hukuku, bazı sözleşmelerin ancak belirli hukuki işlemler sonucunda feshedilebileceğini öngörür. Örneğin, kira sözleşmeleri gibi belirli sözleşme türleri, belirli hukuki prosedürlere tabi tutulmadan feshedilemez.

Sözleşme Hukuku Sıkça Sorulan Sorular

Sözleşme yaparken nelere dikkat etmeliyim?

Sözleşme yaparken dikkat etmeniz gereken bazı önemli noktalar şunlardır:

  1. Sözleşme Metnini Dikkatlice Okuyun: Sözleşmedeki tüm maddeleri dikkatlice okuyun ve anladığınızdan emin olun. Belirsiz veya karmaşık ifadeler varsa, açıklama isteyin.

  2. Tarafların Kimlik Bilgileri: Sözleşmede tarafların tam adı, adresi gibi kimlik bilgilerinin doğru ve eksiksiz olmasına dikkat edin.

  3. Sözleşmenin Konusu: Sözleşmenin konusu açıkça belirtilmelidir. Hangi hizmet veya ürünün söz konusu olduğunu net bir şekilde anlamalısınız.

  4. Fiyat ve Ödeme Koşulları: Sözleşmede fiyat ve ödeme koşullarının net olarak belirtilmesine dikkat edin. Ek ücretler veya masraflar varsa, bunların da açıkça belirtilmesi gerekir.

  5. Süreler: Sözleşmenin ne kadar süreyle geçerli olacağı, varsa teslimat süreleri gibi zamanla ilgili hususlar net olmalıdır.

  6. Cezai Şartlar ve Sorumluluklar: Tarafların sözleşmeyi ihlal etmesi durumunda uygulanacak cezai şartlar ve sorumluluklar açıkça belirtilmelidir.

  7. Fesih Koşulları: Sözleşmenin hangi şartlar altında feshedilebileceği, fesih için gereken süreler ve fesih durumunda tarafların sorumlulukları net olmalıdır.

  8. Gizlilik ve Kişisel Verilerin Korunması: Eğer sözleşme kişisel verilerin kullanımını içeriyorsa, bu verilerin nasıl kullanılacağı ve korunacağına dair hükümler olmalıdır.

  9. Yetkili Mahkeme ve Uyuşmazlık Çözümü: Sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıkların hangi mahkemede ve nasıl çözüleceği belirtilmelidir.

  10. İmza ve Tarih: Sözleşmenin her sayfasını imzalamak ve tarih atmak önemlidir. Bu, tarafların sözleşme metnini onayladığını gösterir.

Unutmayın, sözleşme yaparken acele etmemek ve gerekirse hukuki destek almak her zaman yararlıdır.

Sözleşme feshedildiğinde ne yapmalıyım?

Sözleşme feshedildiğinde atılması gereken adımlar şunlardır:

  1. Fesih Bildirimini İnceleyin: Sözleşmenizin feshedildiğine dair aldığınız bildirimi dikkatlice inceleyin. Fesih nedenlerinin ve tarihlerinin açıkça belirtilip belirtilmediğini kontrol edin.
  2. Sözleşme Şartlarını Kontrol Edin: Sözleşmenizde fesihle ilgili hükümleri gözden geçirin. Fesih şartlarına uygun hareket edildiğinden emin olun.
  3. Haklarınızı ve Yükümlülüklerinizi Değerlendirin: Sözleşmenin feshedilmesi sonucu haklarınızın ve yükümlülüklerinizin neler olduğunu belirleyin.
  4. Dökümantasyonu Toplayın: Sözleşme süresince gerçekleşen tüm işlemlere dair dökümantasyonu toplayın. Bu, olası bir uyuşmazlık durumunda kanıt olarak kullanılabilir.
  5. Hukuki Destek Alın: Eğer fesihle ilgili bir anlaşmazlık ya da haksızlık söz konusuysa, bir avukat ya da hukuk danışmanından destek almayı düşünün.
  6. İletişime Geçin: Eğer feshin yanlış anlaşılma veya iletişim eksikliğinden kaynaklandığını düşünüyorsanız, diğer taraf ile iletişime geçip durumu çözmeye çalışın.
  7. Finansal Konuları Düzenleyin: Fesih sonrası ödenecek tutarlar, alacaklar veya borçlar varsa bunların düzenlenmesini sağlayın.
  8. Yeni Planlar Yapın: Sözleşmenin feshi, özellikle iş veya hizmet sözleşmeleri söz konusuysa, yeni planlar yapmanız gerektirebilir. Bu süreçte alternatif seçenekleri değerlendirmeye alın.
  9. Var Olan Yükümlülükleri Yerine Getirin: Sözleşmenin feshinden önce var olan yükümlülüklerinizi yerine getirdiğinizden emin olun.
  10. Sözleşme Sürecini Değerlendirin: Sözleşmenin feshinden alınacak dersler ve gelecekte benzer durumların önlenmesi için neler yapılabileceğini değerlendirin.

Unutmayın, sözleşme feshi karmaşık ve hassas bir süreç olabilir, bu nedenle adımlarınızı dikkatlice atın ve gerektiğinde uzman desteği alın.

Sözlü sözleşmeler hukuken geçerli midir?

Evet, sözlü sözleşmeler hukuken geçerli olabilir. Ancak, sözlü sözleşmelerin doğası gereği, yazılı bir kanıt olmadığından, uyuşmazlık durumlarında ispatlaması zor olabilir.

Türk hukukunda, genel olarak, sözleşmelerin yazılı şekilde yapılmasına dair bir zorunluluk bulunmamaktadır. Taraflar arasında gerçekleşen bir anlaşma, yazılı olmaksızın da hukuki bağlayıcılık taşıyabilir.

Ancak, bazı sözleşme türleri için yazılı şekil şartı aranmaktadır. Örneğin, taşınmaz alım satım sözleşmeleri veya ipotek sözleşmeleri gibi. Bu tür sözleşmelerin geçerli olabilmesi için yazılı ve resmi şekilde düzenlenmesi gerekmektedir.

Sözlü sözleşmelerde, tarafların anlaşma şartları üzerinde mutabık kaldıklarına dair herhangi bir yazılı belge olmadığından, olası anlaşmazlıklarda, anlaşma şartlarını ve tarafların beyanlarını ispat etmek daha karmaşık hale gelebilir. Bu nedenle, özellikle değeri yüksek veya karmaşık işlemler için yazılı sözleşmeler kullanmak daha güvenlidir.

Sözlü bir sözleşmeyi uygulamaya karar verirseniz, tarafların beyanlarını ve anlaşma şartlarını mümkün olduğunca belgelendirmeye çalışmak iyi bir uygulamadır. Ayrıca, tanıkların varlığı da sözlü sözleşmelerin ispatında yardımcı olabilir.

Avukat olmadan sözleşme yapabilir miyim?

Evet, avukat olmadan da sözleşme yapabilirsiniz. Hukuk sistemi, tarafların kendi aralarında anlaşmalar yapmasına ve bu anlaşmaları sözleşme şeklinde düzenlemesine olanak tanır. Ancak, sözleşmeler bazen karmaşık hukuki terimler ve koşullar içerebilir. Bu yüzden, özellikle değeri yüksek veya hukuki açıdan karmaşık bir işlem söz konusuysa, bir avukattan yardım almak iyi bir fikir olabilir.

Avukat olmadan sözleşme yaparken dikkat edilmesi gerekenler:

  1. Anlaşmanın Şartlarını Anlayın: Sözleşme metnini dikkatlice okuyun ve içeriğini anlayın. Eğer herhangi bir maddeyi anlamıyorsanız, bu konuda yardım almayı düşünün.

  2. Detaylara Dikkat Edin: Ödeme koşulları, süreler, cezai şartlar gibi detaylara dikkat edin ve bunların adil ve makul olduğundan emin olun.

  3. Şüpheli Maddeleri Sorgulayın: Eğer sözleşmede şüpheli veya adil olmayan bir madde olduğunu düşünüyorsanız, bunu diğer tarafa belirtin ve gerektiğinde değişiklik talep edin.

  4. Tanıklar ve Belgeler: Sözlü sözleşmelerde, anlaşmayı tanıkla desteklemek veya yazılı bir şekilde belgelendirmek önemlidir.

  5. Hukuki Danışmanlık: Özellikle konuyla ilgili yeterli bilgiye sahip değilseniz, hukuki danışmanlık alarak sözleşmeyi inceletebilirsiniz.

Unutmayın, sözleşme yaparken, haklarınızın ve çıkarlarınızın korunması önemlidir. Eğer kendinizi bu konuda yeterli hissetmiyorsanız, hukuki destek almak her zaman daha güvenli bir seçenektir.

Karma sözleşme nedir?

Karma sözleşme, hem yazılı hem de sözlü unsurları içeren bir sözleşme türüdür. Bu tür sözleşmeler, taraflar arasında yapılan anlaşmanın bazı şartlarını yazılı olarak belgelerken, diğer bazı şartları ise sözlü olarak karşılıklı anlaşmayla belirler. Karma sözleşmeler, daha esnek bir anlaşma yapısına izin verir ve tarafların ihtiyaçlarına daha iyi uyum sağlar.

Karma sözleşmeler, özellikle daha basit veya rutin işlemlerde, tarafların anlaşmanın tüm detaylarını yazılı olarak belgelemek yerine, sadece önemli noktaları yazılı hale getirmelerine ve geri kalanı sözlü anlaşmayla halletmelerine olanak tanır.

Karma sözleşmenin avantajları:

  1. Esneklik: Taraflar, anlaşmanın sadece belirli kısımlarını yazılı hale getirerek, geri kalan kısımlarda daha esnek hareket edebilir.

  2. Zaman Tasarrufu: Bazı durumlarda, karma sözleşmeler daha hızlı bir şekilde hazırlanabilir ve uygulanabilir.

  3. Pratiklik: Rutin işlemlerde, tüm detayları yazılı olarak belgelemek yerine, sadece önemli noktaları belirtmek daha pratik olabilir.

Karma sözleşmenin dezavantajları:

  1. İspat Zorluğu: Sözlü olarak karşılıklı anlaşılan şartlar, uyuşmazlık durumunda ispatlaması zordur.

  2. Belirsizlik: Yazılı olmayan şartlar, zaman içinde unutulabilir veya farklı şekilde yorumlanabilir, bu da belirsizliğe yol açabilir.

Karma sözleşmeler kullanılırken, özellikle sözlü olarak anlaşılan şartların net ve anlaşılır olmasına, tarafların bu şartlarda mutabık kaldığına dair açık bir anlayışa sahip olmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca, sözleşmenin kritik unsurlarının yazılı olarak belgelenmesi önemlidir. Karma sözleşmelerde hukuki destek almak da yararlı olabilir.

Size nasıl yardımcı olabiliriz?
Avukatınızla Görüşün